A tale for the time being – Ruth Ozeki
_
เราแค่อยากหาวรรณกรรมสักเล่มที่พูดเรื่องโลกร้อน จนมาพบเล่มนี้ที่มีหลายประเด็นร่วมสมัยมาก อ่านแล้วรู้สึกใจเย็นลง จนมาพบหนังสือเล่มนี้

ในบทเริ่มต้นของหนังสือนวนิยาย A Tale for The Time Being ของ Ruth Ozeki ตัวละครเด็กสาวชื่อ Nao ได้แนะนำตัวไว้ในสมุดบันทึกที่ลอยข้ามมหาสมุทรมาถึงผู้อ่านอีกคนว่า “ฉันชื่อนาโอะ ฉันคือสิ่งมีชีวิตแห่งเวลา (Time Being)” เธอขยายความว่าสิ่งมีชีวิตแห่งเวลาคือใครก็ได้ที่อาศัยอยู่ในเวลา และนั่นหมายถึงคุณ ฉัน และเราทุกคนที่มีอยู่ เคยมีอยู่ หรือกำลังจะเกิดขึ้น
หนังสือนวนิยายเล่มนี้เล่าผ่านชีวิตผู้หญิงสองคนละฝั่งฟากมหาสมุทร
- คนนึงเป็นเด็กสาวว้าวุ่น ชีวิตที่ผกผันโยกย้ายจากอเมริกากลับญี่ปุ่นเพราะ dotcom bubble แตกในช่วงปี90s เธอที่เติบโตมาต่างวัฒนธรรมกลายเป็นคนนอกของสังคม เธอเขียนไดอะรี่ซ่อนไว้โดยปะเอาปกของวรรณกรรมคลาสสิก In Search of Lost Time ของ Marcel Proust
- อีกคนคือผู้หญิงวัยกลางคนผู้มีชีวิตสงบนิ่งจนแทบจะน่าเบื่ออยู่ในเกาะแห่งหนึ่งในแคนาดา ผู้หญิงพบสมุดบันทึกของเด็กสาว ความต่างของวัฒนธรรม เสิร์ชกูเกิ้ลไปพร้อมกับอ่านไดอะรี่เล่มเด็กสาวคนหนึ่ง เรื่องราวค่อยๆ ดิ่งลงเหว และเศร้าขึ้นเรื่อยๆ
ขอจดสรุปว่าระหว่างอ่านเรารู้สึกอะไร มีประเด็นมากมาย
- เรามองว่าเวลาเป็นสิ่งที่ผ่านเราไป จริงๆ เราต่างหากที่เป็นสิ่งมีชีวิตที่ผูกไว้กับเวลาในทุกขณะ เราคือ time being เราหนีจากเวลาไม่ได้
- หากเราไม่เชื่อในสงคราม เราควรจะฆ่าศัตรูที่เราไม่ได้เกลียดไหม
- หากงานที่เราทำ นำไปสู่การทำลายล้าง เช่น UI ที่ทำให้การสังหารง่ายขึ้น
- คนเมืองที่รู้สึกไม่ฟิตอินกับความช้าของธรรมชาติ คนตะวันตกที่ไม่เข้าใจสังคม conform แบบตะวันออก
- แม่ที่เป็นอัลไซเมอร์ เวลาจึงไม่ปรากฏ ทำซ้ำไปเรื่อยๆ ได้
- ความหมกมุ่นความหดหู่จากการติดตามของวินาศกรรมอย่าง 911 ภัยทางธรรมชาติอย่างสึนามิของมนุษย์
- เมื่อเราร่วงหล่นจากสถานะทางสังคม หรือย้ายที่อยู่ เพื่อนเก่าเริ่มเงียบหายห่างไป ข้อความที่ตอบสั้นและไม่มีเนื้อหาอะไร จนเรารู้ว่าเราหลุดจากวงโคจรแล้ว
- เด็กวัยรุ่นผู้ไม่เข้าพวกและการถูกเมินในชีวิตจริง การถูกบันทึกเอาไปเผยแพร่ต่อในโลกออนไลน์ และสิทธิที่จะถูกลืมและค้นหาในพบในเสิร์ช ลบร่องรอย digital footprint เพื่อเริ่มชีวิตใหม่
- สึนามิและโรงงานนิวเคลียร์ น้ำที่ปนเปื้อนกัมมันตภาพรังสี
- การพบวัตถุปริศนาในชีวิตจริง และพยายามค้นหาข้อมูลออนไลน์
- ในเรื่องมียายทวดผู้อยู่มานานผ่านสงครามโลก การเสียลูกชาย มีชีวิตที่แสนเศร้าเมื่อผ่านมาแล้วก็กลายเป็นเรื่องที่ผ่านไปแล้ว
- ความรู้สึกไร้อำนาจจำนนของวัยรุ่น รู้สึกว่าทำไมตัวเองงี่เง่า เมื่อพบว่าปัญหาคนอื่นใหญ่กว่าตั้งเราเยอะแต่ทำไมเราทุกข์แสนสาหัส หาทางออกไม่ได้
- ต่อให้เราเก่งขึ้น ปรับตัวได้ เป็นคนดี ตั้งใจเรียน คนรอบตัวก็อาจจะไม่เห็นและตัดสินเราอยู่ดี
Nao เด็กสาวญี่ปุ่นว้าวุ่น พ่อของเธอโดนไล่ออกจากบริษัทเทคอเมริกันจนโยกย้ายกลับมาอยู่โตเกียว ครอบครัวลงเหว พ่อซึมเศร้าพับออริกามิไปวันๆ แม่ต้องออกไปทำงาน พบกับญี่ปุ่นในมุมที่ไม่ให้อภัยผู้แพ้และไม่มีที่ว่างให้คนนอก เธอถูกรังแกโดยเพื่อนร่วมโรงเรียนอย่างรุนแรงช่วงฤดูร้อน พ่อแม่ส่งฝึกอยู่กับย่าทวดที่เป็นแม่ชี ผู้สอนให้เธอปล่อยวาง เธอเริ่มแข็งแกร่งขึ้น ปรับตัวได้ แต่สุดท้ายเพื่อนก็รังแกเธออยู่ดี จนถึงขั้นจัดงานศพเสมือนให้ เธอถูกทำให้กลายเป็นอากาศ และเอากางเกงในเลอะประจำเดือนไปประมูลขายในเน็ต
Jorge Luis Borges เคยกล่าวว่า “เวลาประกอบขึ้นเป็นตัวเราเวลาคือแม่น้ำที่พัดพาตัวผมไปแต่ผมก็คือแม่น้ำนั้นด้วย; เวลาคือเสือที่ทำลายผมแต่ผมก็คือเสือตัวนั้น; คือไฟที่กลืนกินผมและผมคือไฟนั้น” (Time is the substance I am made of. Time is a river which sweeps me along, but I am the river; it is a tiger which destroys me, but I am the tiger; it is a fire which consumes me, but I am the fire.”)
“อย่าคิดว่าเวลานั้นบินผ่านไป อย่าคิดว่าการ “บินได้” คือฟังก์ชันของเวลา หากเวลาเพียงแค่บินผ่านไป ก็เหมือนคุณแยกตัวเองออกจากเวลา หากคุณเข้าใจว่าเวลานั้นแค่ผ่านไป คุณก็จะไม่เข้าใจว่าเราก็คือสิ่งมีชีวิตแห่งเวลา” – D gen Zenji, Uj